Ruiny Zamku Sobień
Zamek Sobień, a właściwie jego ruiny znajdują się we wsi Manasterzec, w Bieszczadach niedaleko Załuża na drodze, która prowadzi do Leska. Obiekt turystyczny znajduje się na terenie Rezerwatu Gór Słonych. Jest to jedna z niewielu budowli obronnych w tym rejonie. Pochodzi ona z przełomu XIII i XIV wieku, kiedy był on własnością królewską. Prawdopodobnie Jagiełło Władysław był w zamku i przekazał go rodowi Kmitów. Budowla do roku 1474 roku pozostawała w rękach rodziny Kmitów, kiedy wojska węgierskie zdobyły go i zniszczyły. Następnie w 1512 roku powtórzyli podbicie zamku. Do dzisiejszych czasów ruin Zamku Sobień nie udało się odbudować, zaś stał się one obiektem zwiedzania dla turystów.
Ruiny Zamku Sobień – historia
Pierwsza historyczna informacja o zamku Sobień pochodzi z 1415 roku. Znaleziska archeologiczne wskazują na istnienie w tym miejscu gródka drewniano-ziemnego. W typie średniowiecznej warowni rycerskiej powstał tutaj zamek na przełomie XIII i XIV wieku. Na samym początku był on królewską własnością. Podczas panowania króla Wielkiego Kazimierza zamek był umacniany, zaś Jagiełło Władysław przekazał go rodowi Kmitów. Dobra, jakie oddał król rodowi Kmitów, uwzględniały także kilkadziesiąt wsi, w głównej mierze w dolinie górnego Sanu, aż po jego źródła. W 1474 roku oraz ponownie w 1512 roku zamek najechali i zniszczyli Węgrzy. Kmitowie pod koniec XV stulecia w Lesku zbudowali większą siedzibę i tam się przenieśli. Od tamtego momentu Zamek Sobień popadał w ruinę. Aktualnie zachowane są fragmenty murów budynku mieszkalnego oraz baszty. Specjalne mosty wraz z platformą widokową, z której rozciąga się przepiękny widok na San, zostały opracowane dla turystów tego wyjątkowego miejsca. Miejsce od roku 1970 zostało objęte ochroną jako rezerwat przyrody.
Ruiny Zamku Sobień w Manastercu – legenda o zamurowanej kasztelanowej
Legenda związana z Zamkiem Sobień w Manastercu opowiada o pięknej żonie kasztelana Kmity. Miała ona zakochać się w rycerzu węgierskim, który od czasu do czasu odwiedzał Sobień, zanim wraz z jego ludźmi zniszczyli Zamek. Żona kasztelana korzystając z jego nieobecności, uwieść miała węgierskiego rycerza. Romans kasztelanowej wyszedł na jawę, dzięki podstępnemu słudze, który o wszystkim poinformował kasztelana. On zaś miał zamknąć niewierną kobietę w lochach oraz pozostawić o dzbanuszku wody, dla pewności kazał ją również zamurować. Oczekiwał, że umrze z głodu. Współczesny archeolog Pan Tadeusz chciał się przekonać o ówczesnych lochach oraz o legendzie, jaką usłyszał. Po przekopaniu dość dużego terenu odnalazł na głębokości około 4 metrów gliniane skorupy, białe kości ludzkie oraz niewielki fragment kamiennego muru.
Ruiny Zamku Sobień adres
Droga, jaką trzeba pokonać do Ruin Zamku Sobień w Manastercu (450 m n.p.m.) warta jest poświęcenia oraz czasu. Do Zamku są dwie drogi. Pierwsza z nich to droga nr 84 z Sanoka do Leska, gdzie w Załużu należy skręcić na Lesko w ulicę Stawową (tuż przed Biedronką). Druga trasa prowadzi od Leska na lokalną drogę na Załuż, lecz droga nie jest pierwszej nowości i można na niej spotkać wiele dziur. Wybierając pierwszą trasę trzeba przejechać przez kilka miejscowości – Olchowce, Bykowce, oraz Załuż. Dokładny adres Ruin Zamku Sobień znajduje się po prawej stronie drogi. Miejsce jest dobrze oznakowane, a samochód można zostawić na niewielkim parkingu, gdzie zaczyna się ścieżka. Możliwy jest również dojazd do Ruin Zamku Sobień komunikacją publiczną od strony Sanoka i Leska rzez miejscowość Załuż.
Ruiny Zamku Sobień dojazd oraz informacje o rezerwacie
Przy rezerwacie „Góra Sobień” znajduje się parking dla autokarów oraz samochodów. Znajduje się tutaj również miejsce na zrobienie ogniska. Na ścieżce zostały umieszczone schody drewniane w miejscach stromych, a w miejscu widokowym na San udostępniono platformę widokową. Rezerwat „Góra Sobień” (451 m n.p.m.) powstał w 1970 roku, a jego powierzchnia wynosi około 5 ha. W pierwszej części występuje fragment mieszanego lasu, w którym znaleźć można chronione gatunki roślin tj. tojad dzióbaty, lilia złotogłów, pokrzyk wilcza jagoda i inne. Przy dotarciu do XVI-w. zamku Kmitów drewnianymi schodami rozlega się piękny widok na rozległą panoramą doliny.